Header

🧬 Lösemi Nedir?

Kan hücrelerinin ve bu hücrelerin öncülerinin vücutta anormal şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan, çıktığı dokuyu harap eden veya çevreye ve uzak dokulara da yayılabilen hastalığa lösemi (kan kanseri) adı verilir. Lösemi akyuvarların (lökosit) bir hastalığıdır ama alyuvar ve trombosit öncü hücrelerinin de lösemisi görülebilir. Lösemik hücreler, büyük bir hızla çoğalarak kandaki ve kemik iliğindeki normal hücrelerin yerini alarak onların yapımını engeller. Kan ile karaciğere, dalağa, lenf bezlerine, böbreklere, sinir sistemine ve üreme organlarına yayılırlar.

📋 Löseminin Tipleri

Akut lenfoblastik lösemi (ALL): Çocuklarda en sık görülen tiptir.
Akut miyeloid lösemi (AML): Çocuklarda ikinci sıklıkta görülen tiptir.
Bu iki lösemi tipi hızlı ilerleyen (akut) lösemilerdir.
Kronik miyeloid lösemi (KML): Kronik (yavaş ilerleyen) lösemiler çocuklarda çok nadirdir.

⚠️ Risk Faktörleri ve Sıklık

Bilim adamları henüz löseminin oluşmasına neden olan bir etken tespit edememişlerdir. Çevresel faktörlerin yanı sıra bazı genetik yatkınlıkların lösemiye zemin hazırladığı düşünülmektedir. Lösemiler Dünyada ve Türkiye’de en sık görülen kötü huylu hastalıktır; %30 oranında görülmektedir. Lösemilerin %80’i ALL, %15’i AML ve %2-5 kadarı KML’dir. Akut lösemiler en sık 3-5 yaşlar arasında gözlenir. Erkek çocuklarda kızlardan biraz daha sıktır.

🩺 Belirtiler

Genellikle ani başlayan belirtiler ile ortaya çıksa da lösemilerin bir kısmında sinsi ve yavaş ilerleyen, aylar süren bir seyir de görülebilir. Hastalarda ateş, tekrarlayan enfeksiyonlar, bezelerde büyüme, kemik ağrıları, halsizlik, deri kanamaları, burun kanamaları, iştahsızlık, kilo kaybı, geceleri aşırı terleme, karın ağrısı gibi belirtiler de bulunabilir. Karaciğer ve dalak büyür. AML’de diş eti şişlikleri, ağız içi ve deri altı kitleleri gözlenebilir.

🧪 Tanı ve Tedavi

Akut lösemilerde, kanda öncü kan hücrelerinin (blast) görülmesi ile hastalıktan şüphelenilir ve kesin tanı için kemik iliği tetkiki yapılır. Lösemili hücrelerini yok etmenin temel yolu kemoterapi denen ilaç tedavisidir. ALL olgularının %90’ı ilaç ile tamamen düzelir, %10 kadarında kemik iliği nakli veya kök hücre nakli gerekir. AML’de ilik nakli oranı %30-50 civarındadır.

👥 Risk Grupları ve Tipler

ALL üç alt grupta sınıflanır: L1, L2, L3. Ayrıca immünofenotipleme ile özel alt grupları belirlenir. AML morfolojik olarak 8 alt gruba ayrılır: M0, M1, M2, M3, M4, M5, M6 ve M7. M4, M5 ve M6 daha zor tedavi edilen tipler olup, kemik iliği nakli gerektirir. KML’nin çocuklarda iki tipi vardır: Jüvenil tip süt çocuklarında görülür, erişkin tip büyük çocuk ve genç ergenlerde görülür.

📅 Tedavi Sonrası Süreç

Hastalarda tedavinin tamamlanmasından sonraki ilk 2 yıl içinde nüks görülebilir. Bu nedenle bu süre boyunca her ay muayene ve kan tetkikleri ile izlenmelidir. Sonraki yıllarda yıllık takip yeterlidir. Hastalar hormonal eksiklikler, obezite, ikincil kanserler gibi sorunlar açısından izlenirler. Genellikle kemik iliği nakli yapılmamış hastalarda doğurganlık normaldir. Kalbe dokunan ilaçlar (antrasiklin) nedeniyle hastalarda ekokardiyografi ile kalp de değerlendirilir.

💛 İyileşme Oranları

ALL tanısı koyulan çocukların %98-99’u tedavi ile tam remisyon (iyileşme) hali gösterir; kemik iliğinde mikroskop altında görülen lösemili hücre oranı %5’in altına iner. Yaklaşık 2 yıl süren bir tedavi sonrasında hastaların %70-80’i tamamen iyileşir. AML’li hastalarda başarı daha düşüktür. Tedavi başarısını etkileyen başlıca faktörler yaş ve lökosit sayısıdır. 1-6 yaş arası çocuklarda seyir daha iyidir. Lökosit 20.000/mm³ altında olan hastalar daha iyi seyirlidir. Bazı genetik özellikler hastalığın daha ağır seyretmesine neden olabilir.

İstatistikler

%30
Çocukluk Çağı Kanserlerinde
Lösemi
3–5
En Sık Görülen
Yaş
%80
ALL’de
İyileşme

Dokunduğum Her Hayat İçin “Umutlu Biriyim”!

2-8 Kasım #LösemiliÇocuklarHaftası
KAÇUV’da bağışçılar, gönüllüler ve umut elçileri ile oluşturduğumuz umut ailesine siz de katılın.

Bağış Yap Gönüllü Ol
Kampanya Karakteri
Aramak istediğiniz kelimeyi yazın