Değerli Ailelerimiz,
KAÇUV’un sizlere “Umut” ile eşlik ettiği bu yolda Sosyal Hizmet Birimi olarak yayınlayacağımız içerikler ile kaynaklarınızı çoğaltmayı ve sizleri daha da güçlendirmeyi diliyoruz.
“KAÇUV Blog”un yirmi dördüncü yazısı olan “Evde Sağlık Hizmetleri Rehberi” başlıklı yazımızı sizler için derledik. Fayda sağlamasını dileriz.
Edanur Doğrucan
Sosyal Hizmet Uzmanı
Yayın Tarihi: 27.10.2025
Evde Sağlık Hizmetleri Rehberi
Sağlık hizmetine erişim, yalnızca bireysel bir ihtiyaç değil; aynı zamanda herkes için tanınmış temel bir insan hakkıdır. DSÖ ve UNICEF gibi uluslararası kuruluşlar, özellikle çocukların yaş, gelişim özellikleri ve bakıma olan gereksinimleri nedeniyle sağlık hizmetlerine kesintisiz erişiminin toplumsal bir sorumluluk olduğunu vurgulamaktadır. Çocukların her koşulda tedaviye ulaşabilmesi, sadece fiziksel iyilik hâllerini değil, uzun vadede ruhsal ve sosyal gelişimlerini de doğrudan etkilemektedir.
Sağlık hizmeti hastane, aile hekimliği gibi çeşitli sağlık kuruluşlarında alınabileceği gibi sağlık kuruluşlarına başvurmakta güçlük çeken, kronik hastalığı bulunan kişiler için evde bakım hizmeti olarak sağlanabilmektedir. Evde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için belirli koşulların bulunması gerekmektedir. Bu yazıda evde sağlık hizmetinin neleri kapsadığı ve hangi şartlarda yararlanılabileceği hakkında bilgiler derlenmeye ve sorularınız cevaplanmaya gayret edilecektir.
Evde sağlık hizmeti nedir?
Evde sağlık hizmeti; çeşitli nedenlerle sağlık kuruluşlarına müracaat etmekte güçlük çeken, kronik hastalığı bulunan veya evde düzenli tıbbi bakım gereksinimi olan bireylere, ihtiyacı olan sağlık hizmetlerinin yaşadıkları ortamda sunulmasını sağlayan bir sağlık hizmeti olarak bilinmektedir.
Evde sağlık hizmeti kapsamında sunulan hizmetler nelerdir?
Evde sağlık hizmeti, hastaya konulmuş tanı ve planlanan tedavi çerçevesinde, hastanın gereksinimine göre uygulanmaktadır ve sağlık ekipleri tarafından yürütülmektedir. Hastanın bulunduğu ev ortamında muayene, tetkik, tahlil ve tıbbi bakım hizmetlerinin verilmesini, hastanın devamlı olarak kullanılması gereken ilaçların reçete edilmesini, çeşitli gereksinimler doğrultusunda tıbbi cihaz kullanımına ilişkin raporların çıkarılmasını ve bu cihazların kullanımı hakkında bilgilendirici eğitim ve danışmanlık hizmetlerini kapsamaktadır. Aynı zamanda hemşirelik hizmeti, hastaya serum ve ilaç uygulamaları ile sonda, port kateter bakımı ve pansuman gibi hizmetlerin ev ortamında alınması sağlanmaktadır. Gerektiğinde fizyoterapi desteği de verilmektedir.
Evde sağlık hizmetinden kimler yararlanabilir?
Sağlık kuruluşuna ulaşmakta güçlük çeken, refakatçisi olmayan, yatağa bağımlı olan ve devamlı tıbbi bakım ihtiyacı olan bireyler ile hastane tedavisi son bulan veya ameliyat sonrasında taburcu edilen, idame tedavisinin ev ortamında sağlanması gereken bireyler ve geçirilen kaza sonrası kısa süreli hemşirelik hizmeti ihtiyacı bulunan bireyler evde sağlık hizmetinden yararlanabilmektedir. Bu hizmetten yaş grubu fark etmeksizin tıbbi bakıma gereksinim duyan bireyler başvuru yapabilmektedir. Kanser tedavisi gören çocuklar da bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Evde sağlık hizmetinin avantajları nelerdir?
Evde sağlık hizmeti, bakım gereksinimi olan bireyin ev ortamında sağlık ve sosyal yönden desteklenmesini sağlamaktadır. İyileşme sürecinin kesintiye uğramadan devam etmesine destek olurken hastane enfeksiyonlarının önlenmesine ve hastanede yatış sürelerinin kısalmasına katkı sağlarken bireyin sağlık çalışanları ile iletişiminin devamlılığına katkı sunmaktadır.
Nasıl başvuru yapılır?
Evde sağlık hizmeti alabilmek için bireysel olarak başvuru yapılabileceği gibi hastaneler ve aile hekimleri tarafından ihtiyaç tespit edilmesi halinde de yönlendirme yapılabilmektedir. Bireysel başvurular hasta, hasta yakını, hasta yakını olmayıp hastaya destek sağlayan kişi ve kurumlar tarafından 444 3 833 numaralı telefon hattı aranarak toplum sağlığı merkezlerine veya aile hekimliği birimleri aracılığı ile il koordinasyon merkezlerine yapılmaktadır. Koordinasyon merkezi ön değerlendirme yaptıktan sonra müracaat eden hastanın ikamet ettiği yerin yakınlığını, sağlık hizmetinin ihtiyaç düzeyini ve hasta yoğunluğunu dikkate alarak uygun olan birimi veya hastanın kayıtlı olduğu aile hekimliğini görevlendirmektedir.
Başvuru yaptıktan sonra süreç nasıl işler?
Başvurunun ardından evde sağlık hizmeti ekipleri tarafından ön değerlendirme yapılmaktadır. Bu değerlendirmede hastanın sağlık durumu ve ihtiyaçları incelenmektedir. Uygunluk durumunda hizmet planı oluşturulmaktadır ve aileye bilgilendirme yapılmaktadır. Daha sonra ev ziyaretleri planlanmaktadır ve sağlık ekibi belirli aralıklarla hastanın bulunduğu adrese gelmektedir. Hizmetin sıklığı ve kapsamı, hastanın tıbbi durumuna ve ihtiyaçlarına göre belirlenmektedir. Gerektiğinde süreç boyunca düzenli izlem ve yeniden değerlendirme yapılmaktadır.
Hizmeti kimler verir?
Evde sağlık hizmeti, alanında yetkin bir ekip tarafından yürütülmektedir. Ekibin içinde doktor, hemşire, fizyoterapist, psikolog, sosyal hizmet uzmanı ve gerektiğinde diğer sağlık profesyonelleri de yer alabilmektedir. Talep edilen hizmetin içeriğine göre sürece dahil olan sağlık çalışanı değişkenlik göstermektedir.
Evde sağlık hizmeti ne zaman sonlanır?
Evde sağlık hizmeti alan hastanın iyileşmesi, uygulanmakta olan bakım ve tedavinin sağlık personeli gerektirmeden yapılabilecek duruma gelmesi, hasta veya hasta yakınının evde sağlık hizmetinin sonlandırılmasını talep etmesi, hastanın ikamet adresinin değişmesi ve çeşitli sebeplerden dolayı sağlık desteğine gereksinim kalmaması gibi durumlarda evde sağlık hizmeti sona ermektedir.
Evde sağlık hizmeti ücretsiz midir?
Evde sağlık hizmeti, Sağlık Bakanlığı tarafından sunulan olan bir kamu hizmeti olup tamamen ücretsizdir. Hizmetten yararlanmak için herhangi bir ücret talep edilmemektedir.
Yerel yönetimlerin evde sağlık hizmeti ile ilgili çalışmaları var mı?
Evde sağlık hizmeti yalnızca devlet hastanelerinden yürütülmemektedir; yerel yönetimler de hastaları ve hasta yakınlarını bu hizmetle desteklemektedir. Ayrıca mevzuatta evde sağlık, bakım ve sosyal destek hizmetlerinin “kamu kurum ve kuruluşları ile birlikte” yürütülmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Belediyeler, kendi sağlık birimleri aracılığıyla evde muayene, hemşirelik, ilaç uygulamaları, fizyoterapi ve sosyal destek gibi hizmetler sunabilir veya bu hizmetleri Sağlık Bakanlığı birimleriyle iş birliği içinde yürütebilir. Yerel yönetimlerin sunduğu hizmetlerin kapsamı, başvuru yolları ve hizmetin niteliği il ve ilçe bazında değişiklik gösterebilmektedir. Başvurular genellikle çağrı merkezi (örneğin ALO 153), ilgili belediyenin internet sitesi veya ilgili il sağlık müdürlükleri aracılığıyla alınmaktadır.
Devlet ve yerel yönetimler dışında evde sağlık hizmeti almak mümkün mü?
Evde sağlık hizmeti yalnızca Sağlık Bakanlığı ve yerel yönetimler aracılığıyla değil, özel sektör ve bazı sivil toplum kuruluşları tarafından da sunulmaktadır. Sivil toplum kuruluşlarında sunulan evde sağlık hizmeti ile doğrudan tıbbi uygulama yapılmamaktadır ancak tıbbi malzeme temini ve ulaşım desteği gibi hizmetler sunarak evde bakım süreçlerine destek sağlamaktadır. Ancak, Sağlık Bakanlığı ile iş birliği içinde olmayan veya yetkinliği konusunda emin olunmayan kişi ve kurumlardan evde sağlık hizmeti kapsamında doğrudan tıbbi müdahale alınmaması önem taşımaktadır.
Kanser tedavisi esnasında çocuğum için evde sağlık hizmetinden nasıl yararlanabilirim?
Kanser tedavisi, uzun süreli bakım gerektiren bir süreci içermektedir. Bu süreçte tedaviye bağlı olarak vücutta yaralar oluşabilir, port kateter takılabilir ve cerrahi müdahale gibi kapsamlı tıbbi işlemler uygulanabilir. Dolayısıyla vücut enfeksiyona açık bir hale gelebilir. Bu gibi durumların önlenebilmesi için yara bakımının iyi bir şekilde yapılması son derece önemlidir. Port kateter takılan ya da ameliyat olan çocuklarda düzenli pansuman, ilaç/serum uygulamaları ve enfeksiyon kontrolü amacıyla evde sağlık hizmeti planlanabilir veya kemoterapiye bağlı cilt hassasiyetlerinin oluşması durumunda oluşan yaralar için evde sağlık hizmeti sunulabilir. Çocukların tedavi ve tedavi sonrası kontrol döneminde sağlık hizmetlerine kesintisiz erişebilmesi tedaviye bağlı yan etkilerin takibi ve çocuğun bütüncül sağlığı için yüksek öneme sahiptir.
*Konu ile ilgili farklı sorularınız veya detaylı bilgi talebiniz olması durumunda Vakfımızın Sosyal Hizmet Birimine aşağıdaki numaraların Whatsapp hattı üzerinden ulaşabilir ve sosyal hizmet danışmanlık desteğimizden yararlanabilirsiniz.
Sosyal Hizmet Whatsapp Hattı
0 549 483 95 45
0 537 305 70 34
0 537 306 26 10
0 549 229 23 22